کتاب حاضر این ادعا را که نمی‌توان از مبانی فلسفی- به خصوص مبانی فلسفی اندیشمندان مسلمان- به بحث‌های انضمامی دانش اجتماعی و به طور خاص به بحث «روشِ پژوهش» پُل زد به صورت عملی رد می‌کند و به طور مشخص نشان می‌دهد از اصول فلسفی می‌توان چه لوازم روش‌شناختی روشنی را به دست آورد. علاوه بر این، پاره‌ای مفروضات فلسفی مطرح شده در کتاب، نظر دیدگاه بیان‌شده در باب هستیِ اجتماعی و نظریۀ عوامل چهارگانه، از ابداعات خود نویسنده است.
کتاب دو بخش کلّی دارد: «بنیادهای نظری پژوهش اجتماعی» و «مراحل پژوهش اجتماعی». نویسنده در بخش نخست کتاب، هجده اصل کلّی را معرفی می‌کند و در بخش دوم بر اساس هجده اصل مذکور روشی کاربردی و بدیع برای شناخت مسائل اجتماعی ارائه می‌نماید.
بخش اول کتاب، تحت عنوان «بنیادهای نظری پژوهش اجتماعی» شامل مطالب زیر است:
ملاحظات مفهومی
ملاحظات متافیزیکی
ملاحظات مفهومی به بحث در باب مفهوم روش، رابطۀ روش، منطق و اخلاق، تامل در باب مفهوم کمّیت و کیفیت از دیدگاه فلسفی، دانش اجتماعی، کنش اجتماعی، مسألۀ اجتماعی و توصیف و تبیین می‌پردازد.
در بحث ملاحظات متافیزیکی، نویسنده دیدگاه‌های متافیزیکی خود در باب مقولاتی مانند نحوۀ تحقق متافیزیکی کنش اجتماعی، هستی واقعیت اجتماعی (هستی‌شناسی اجتماعی)، فرهنگ و قانون، عوامل چهارگانۀ تأثیرگذار بر کنش اجتماعی و بحث از بدن و نماد می‌پردازد.
نیمۀ دوم کتاب، مراحل پژوهش اجتماعی را، بر اساس مفروضات فلسفی و اصول هجده‌گانۀ نیمۀ اوّل، معرفی می‌کند. مطالب این بخش عبارت‌اند از:
مرحلۀ نخست، «بازسازی وضعیت ایدئال» شامل بحث از ترسیم الگوی مطلوب، ایضاح مفهومی الگوی مطلوب، روابط علّی احتمالاتی میان اجزاء الگوی مطلوب.
مرحلۀ دوّم، «توصیف اولیه» شامل گردآوری مسائل در ادبیات تخصصی موجود، قراردادن مسائل به دست آمده در چارچوب الگوی مطلوب، تنظیم جدول مسائل، استفاده از آمار.
مرحلۀ سوّم، «توصیف عمیق» شامل مصاحبه با افراد چندفرهنگی (بحث از زبان و فرهنگ، تنظیم مصاحبه، مصاحبه، صدق منطقی و صدق اخلاقی، شرایط مصاحبه کننده و مصاحبه‌شونده، شرایط مصاحبه)، ورود به فضای دِلالی (مشاهده، عناصر اصلی فضای دِلالی، تحدید فضای دِلالی، حضور پژوهشگر در فضای دِلالی و جمع‌آوری داده‌ها).
مرحلۀ چهارم، «تبیین» شامل گام اوّل، طرح حدس‌های تبیینی، گام دوم جهت‌بخشی به توصیف عمیق برای تأیید یا رد حدس‌های تبیینی، ویژگی‌های پژوهشگر در تبیین: کنجکاوی و قدرت تخیّل، طبیعت، تکنولوژی و نهاد، نکات عملی برای شناخت عوامل درونی.
استاد سید علی سیدی فرد عضو گروه فلسفۀ علوم انسانی موسسه حکمت و فلسفۀ ایران است و پیش از این آثاری نظیر:
هستی‌شناسی اجتماعی: درآمدی بر یک نظریۀ نو
گفتارهایی در نظریۀ اعتباریات و نظریۀ اجتماعی    
مبانی علوم اجتماعی مُدرن (ترجمه)
طرحی برای یک متافیزیک نظام‌مند (ترجمه)
را به رشتۀ تحریر درآمده است. دیدگاه ایشان در حوزۀ هستی‌شناسی اجتماعی با عنوان «اقتران شدید» و دیدگاه ایشان در باب «رابطۀ است-باید» (واقعیت-ارزش) با عنوان «دیدگاه یکسان‌انگارانه در باب گزاره‌ها» شناخته می‌شود.