کتاب علم و تمدن در اسلام
کتاب علم وتمدن در اسلام که به قلم دکتر سید حسین نصر به زبان انگلیسی نگاشته شده است ابتدا توسط دانشگاه هاروارد و سپس انتشارات New American Library در آمریکا به چاپ رسید و در سال 1351 به کوشش استاد احمد آرام به زبان فارسی ترجمه و به همت انتشارات علمی و فرهنگی به چاپ رسید.
همانطور که دکتر نصر در مقدمه کتاب گفته است این کتاب اولین کتاب یک جلدی به زبانهای اروپایی و راجع به تمام علوم اسلامی است که با توجه به عمومی بودن مخاطب از ذکر مسائل تخصصی در آن خودداری شده است و کوشش مولف بر این بوده که کلیت تاریخ علوم اسلامی، روش علمی مسلمین و نمونه هایی از آثار برجسته آنان را بیان نماید.
مولف در ابتدا به معرفی بزرگان علمی و چهرههای جهانی علوم اسلامی میپردازد و ادامه به شرح سیستم آموزشی و ساختارهای تربیتی وعلمی جهان اسلام و موسسات تعلیمات عالی و رصدخانهها و بیمارستانها و مراکز تصوف را در دوران طلایی تمدن اسلامی میپردازد.
مولف در این کتاب تاکید دارد که مسلمانان نه تنها آثار فلاسفه و دانشمندان یونانی و هندی و... را ترجمه و حفظ کرده اند بلکه نقش تاثیر گذاری در پیشرفت آن علوم داشته اند و در عین حال مکتب مستقل فکری خود منبعث از وحی و معارف اسلامی است را داشته اند.
این کتاب اشاره میکند که هدف علم اسلامی دستیابی به کمال معنوی و نشان دادن وحدت همه چیز است و تاکید فلاسفه و دانشمندان اسلامی بر وحدت را تصویر کشیده است.مولف در ادامه به شاخههای مختلف علوم اسلامی پرداخته است و در خلال آن ارتباط بین علم و دین و نگاه دانشمندان اسلامی به علوم را شرح میدهد. شاخه های علوم دوران اسلامی که در این کتاب آورده شدهاند عبارتند از: جهانشناسی، علم هیئت، جغرافیا، تاریخ طبیعی، فیزیک، ریاضیات، نجوم، پزشکی، کیمیا، فلسفه، کلام و سنت عرفانی.
در بخش سنت کیمیای نویسنده به نگاه معنوی اندیشمندان اسلامی به علم کیمیا میپردازد که بُعد غیرمادی و روحانی اجسام عالم را در کنار بُعد مادی اشیا درنظر میگرفتند و نهایتا تاثیر کیمیای اسلامی بر مغرب زمین را شرح میدهد و در فصلهای پایانی کتاب به تعارض فلسفه و کلام میپردازد و اشکالات غزالی به فلاسفه و پاسخ های ابن رشد و سیر تحولات فلسفه در شرق و غرب جهان اسلام را شرح میدهد.
قضیه و علم تصدیقی (نقد استاد مهدی حائری به علامه طباطبایی و پاسخ به مقالۀ « موجبۀ سالبة المحمول چيست؟»)
موجبۀ سالبة المحمول چيست؟ (پاسخ استاد حائري به مقالۀ « بحثی درباره امکان» علامه طباطبايی)
بحثی درباره امکان (پاسخ علامه طباطبایی به مقاله استاد مهدی حائری يزدی)
مقاله امکان عام (نقد استاد مهدی حائری بر دیدگاه علامه طباطبایی)
کتاب نیاز به علم مقدس